پوکی استخوان، اختلالی اسکلتی است که با کاهش تراکم و استحکام استخوانها، خطر شکستگی را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. این بیماری خاموش، غالباً بدون علائم قابل توجهی پیشرفت میکند و تا زمانی که منجر به شکستگی ناگهانی، به خصوص در نواحی لگن، ستون فقرات و مچ دست، نشود، خود را نشان نمیدهد. پوکی استخوان، به عنوان یک معضل سلامت عمومی، افراد مسن، به ویژه زنان یائسه را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد. با این حال، عوامل متعددی میتوانند در هر سنی، اعم از زن و مرد، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
عوامل خطر پوکی استخوان
عوامل متعددی در بروز پوکی استخوان نقش دارند که به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
1. عوامل مرتبط با سبک زندگی:
• کمبود کلسیم و ویتامین D
• عدم فعالیت بدنی
• مصرف دخانیات
• مصرف بیش از حد الکل
• رژیم غذایی نامناسب
• سابقه خانوادگی پوکی استخوان
2. عوامل پزشکی:
• یائسگی در زنان
• برخی بیماریها مانند آرتریت روماتوئید، بیماریهای تیروئید و گوارشی
• مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها
• مشکلات هورمونی
علائم شایع پوکی استخوان عبارتند از :
• کمردرد: این علامت میتواند ناشی از ضعیف شدن ستون فقرات و خمیدگی پشت باشد.
• خمیدگی پشت: قوز کمر یا کیفوز، یکی از علائم شایع پوکی استخوان است که به دلیل ضعیف شدن مهرههای ستون فقرات ایجاد میشود.
• درد استخوان: درد در استخوانهای ران، لگن، کمر و پاها میتواند از علائم پوکی استخوان باشد.
• شکستگیهای ناگهانی: شکستگیهای ناگهانی، به خصوص در نواحی لگن، ستون فقرات و مچ دست، از عوارض شایع پوکی استخوان است.
• کاهش قد: با ضعیف شدن استخوانها، ستون فقرات خمیده میشود و قد فرد کوتاه میشود.
علائم کمتر شایع پوکی استخوان عبارتند از :
• درد دندان: ضعیف شدن استخوان فک میتواند منجر به درد دندان و لق شدن دندانها شود.
• ناخنهای شکننده: ناخنهای شکننده و ضعیف میتوانند از علائم پوکی استخوان باشند.
• خستگی: خستگی مزمن میتواند از علائم پوکی استخوان باشد.
نکته مهم
• وجود هر یک از علائم فوق، به معنای ابتلا به پوکی استخوان نیست. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان ضروری است.
تشخیص پوکی استخوان
راههای تشخیص پوکی استخوان علارتند از:
• معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه فیزیکی میتواند علائم پوکی استخوان را بررسی کند.
• سنجش تراکم استخوان: این آزمایش، تراکم استخوان را اندازهگیری میکند و بهترین روش برای تشخیص پوکی استخوان است.
• آزمایش خون: آزمایش خون میتواند به تشخیص برخی از علل پوکی استخوان کمک کند.
• عکسبرداری اشعه ایکس: عکسبرداری اشعه ایکس میتواند شکستگیهای استخوانی را نشان دهد.
درمان پوکی استخوان به عوامل مختلفی مانند سن، جنس، شدت بیماری و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد. به طور کلی، درمان شامل موارد زیر میشود:
1. تغییر سبک زندگی:
• افزایش مصرف کلسیم و ویتامین D:
کلسیم، ماده اصلی تشکیل دهنده استخوان است و ویتامین D به بدن در جذب کلسیم کمک میکند. منابع خوب کلسیم عبارتند از:
• لبنیات
• سبزیجات برگ سبز
• حبوبات
• بادام
منابع خوب ویتامین D عبارتند از:
• نور خورشید
• ماهیهای چرب
• زرده تخم مرغ
• شیر غنی شده با ویتامین D
• انجام فعالیتهای ورزشی منظم:
ورزش به تقویت استخوانها و عضلات کمک میکند. بهترین نوع ورزش برای پیشگیری از پوکی استخوان، ورزشهای تحمل وزن مانند پیادهروی، دویدن و رقص است.
• ترک سیگار
• محدود کردن مصرف الکل
• رژیم غذایی سالم:
مصرف غذاهای غنی از کلسیم، ویتامین D، منیزیم و فسفر برای سلامت استخوانها ضروری است.
2. مصرف داروها:
داروهای مختلفی برای درمان پوکی استخوان وجود دارند که پزشک با توجه به شرایط بیمار تجویز میکند.
• بیس فسفوناتها: این داروها از تجزیه استخوانها جلوگیری میکنند.
• داروهای ضد RANKL: این داروها از فعالیت سلولهایی که باعث تخریب استخوان میشوند جلوگیری میکنند.
• هورمون درمانی: هورمون درمانی میتواند به حفظ تراکم استخوان در زنان یائسه کمک کند.
• تزریق teriparatide: این دارو هورمون پاراتیروئید مصنوعی است که به ساخت استخوان جدید کمک میکند.
3. درمان شکستگی:
در صورت بروز شکستگی، درمان فوری و مناسب ضروری است. درمان شکستگی بسته به نوع و شدت آن متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• آتل یا گچ گرفتن: برای تثبیت استخوان شکسته
• جراحی: برای ترمیم استخوان شکسته
• فیزیوتراپی: برای کمک به بازگرداندن قدرت و تحرک
معرفی بهترین پزشکان درمان پوکی استخوان ایران
انتخاب یک متخصص ارتوپد باتجربه و ماهر برای درمان پوکی استخوان بسیار مهم است. در اینجا لیست برخی از بهترین پزشکان متخصص ارتوپد ایران که در زمینه پوکی استخوان تخصص دارند، آورده شده است:
- دکتر حسین اکبری اقدم متخصص ارتوپدی، فلوشیپ جراحی زانو، در زمینه تشخیص و درمان پوکی استخوان تخصص دارند و با استفاده از روشهای نوین درمانی، به حفظ سلامت استخوانهای شما کمک میکنند. ایشان با بررسی دقیق شرایط هر بیمار، بهترین روش درمانی را برای او انتخاب میکند.
آدرس ۱: اصفهان، توحید میانی، جنب بانک سامان، مجتمع نور، طبقه سوم
تلفن: 03136291096
آدرس ۲: تهران، بلوار کشاورز، بعد بیمارستان ساسان، کوچه رویان، ساختمان پزشکان، طبقه3
تلفن: 09035575713
- دکتر محسن برکم متخصص ارتوپدی، فلوشیپ جراحی دست و اعصاب محیطی (میکروسرجری)، در درمان پوکی استخوان و عوارض آن، مانند شکستگیهای ستون فقرات، تخصص دارند. ایشان با استفاده از روشهای جراحی پیشرفته، به ترمیم ستون فقرات آسیبدیده و بهبود کیفیت زندگی بیماران خود کمک میکند.
آدرس: کرمان، خیابان شریعتی، نرسیده به چهار راه طهماسب آباد، سمت چپ، ساختمان پزشکان متخصص، طبقه اول
تلفن: 03432462784
- دکتر مجید کریمیان متخصص ارتوپدی، در زمینه تشخیص و درمان پوکی استخوان در زنان و مردان تخصص دارند و با ارائهی مشاورههای تخصصی، به شما در پیشگیری از این بیماری کمک میکنند. ایشان با استفاده از جدیدترین روشهای درمانی، به شما در حفظ سلامت استخوانها و افزایش تراکم استخوانی کمک میکند.
آدرس: اصفهان، خیابان توحید میانی، طبقه دوم بانک پاسارگاد
تلفن: 03136260210
- دکتر شهرام همتیان متخصص ارتوپدی، در زمینه جراحیهای مربوط به پوکی استخوان، مانند جراحی ترمیم شکستگیهای لگن و ستون فقرات، تخصص دارند.ایشان با رویکردی جامع به درمان پوکی استخوان، به شما در ارتقای سلامت استخوانها و کیفیت زندگیتان کمک میکنند.
آدرس: شاهین شهر، خیابان فردوسی، فرعی 2 غربی، ساختمان ایرانیان، طبقه دوم، واحد 22
تلفن: 03145278883
- دکتر سعید جعفرپور متخصص ارتوپدی، با تخصص در زمینه جراحیهای ارتوپدی، در درمان عوارض ناشی از پوکی استخوان، مانند شکستگی لگن و ستون فقرات، مهارت دارند. ایشان با استفاده از تکنیکهای نوین جراحی، به شما در ترمیم استخوانهای آسیبدیده و بازگشت به زندگی عادی کمک میکند.
آدرس: شیراز، خیابان زند، بین بیست متری و صورتگر، نبش کوچه 43، ساختمان پزشکان فارس
تلفن: 07132330587 – 07132343756
- دکتر حسین مدنی نژاد متخصص ارتوپدی، ایشان در زمینه پوکی استخوان و بیماریهای روماتولوژی تخصص دارند. دکتر مدنی نژاد با تجویز داروهای مناسب و ارائه برنامههای درمانی جامع، به شما در کنترل علائم پوکی استخوان و بهبود کیفیت زندگیتان کمک میکند.
آدرس: تهران، پاسداران، ابتدای بوستان هفتم، جنب داروخانه شبانه روزی پاسداران، پلاک 167، واحد 402
تلفن: 02122791571 – 02122772548
- دکتر شعیب مجدی متخصص ارتوپدی، با بررسی دقیق شرایط هر بیمار، بهترین روش درمانی را برای او انتخاب میکند و در طول درمان، بیمار را به طور کامل پشتیبانی و راهنمایی میکند.
آدرس: رشت، گلسار، گلباغ نماز، روبروی ساختمان پزشکان آتیه، ساختمان الماس طبقه 6 واحد 21
تلفن: 01332134081 – 01332134082 – 09931114070
- دکتر آرش ارفع متخصص ارتوپدی، ایشان در زمینه تشخیص و درمان پوکی استخوان تخصص دارند و با استفاده از روشهای نوین درمانی، به حفظ سلامت استخوانهای شما کمک میکنند.
آدرس: تهران، زعفرانیه، خیابان مقدس اردبیلی، جنب سفارت ژاپن، ساختمان پزشکان مهر، واحد 633
تلفن: 02126290522
- دکتر علیرضا پهلوان صباغ متخصص ارتوپدی، فلوشیپ جراحی دست و اعصاب محیطی (میکروسرجری)، ایشان با بررسی دقیق شرایط هر بیمار، بهترین روش درمانی را برای او انتخاب میکند و در طول درمان، بیمار را به طور کامل پشتیبانی و راهنمایی میکند.
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان ونک، ابتدای کوچه شریفی، پلاک 61، ساختمان پزشکی خشایار
تلفن: 02188192699
- دکتر فرید شهریور متخصص ارتوپدی، جراحی زانو و آرتروسکوپی (بازسازی زانو، تعویض مفصل و آسیبهای ورزشی)، با استفاده از روشهای نوین تشخیصی، مانند DEXA، تراکم استخوانهای شما را به طور دقیق اندازهگیری میکند و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز میکند.
آدرس: شیراز، بلوار زند، کوچه 47، نبش خیابان اردیبهشت، ساختمان نخبگان، طبقه 4
تلفن: 09385467268 – 09033339669
سخن پایانی
پوکی استخوان یک بیماری خاموش و شایع است که میتواند عواقب جدی و ناتوانکنندهای داشته باشد. با این حال، این بیماری قابل پیشگیری و درمان است.
با انجام اقداماتی برای حفظ سلامت استخوانها، مانند مصرف کافی کلسیم و ویتامین D، انجام فعالیت بدنی منظم، عدم مصرف سیگار و محدود کردن مصرف الکل، میتوانید خطر ابتلا به پوکی استخوان و عوارض آن را کاهش دهید.
در صورت ابتلا به پوکی استخوان، مراجعه به یک متخصص ارتوپد باتجربه و ماهر برای تشخیص و درمان صحیح بسیار مهم است.
متخصصان ارتوپد با استفاده از روشهای مختلفی از جمله آزمایشهای تشخیصی، داروها، تغییر در شیوه زندگی و در صورت نیاز، جراحی، میتوانند به شما در درمان پوکی استخوان و بهبود کیفیت زندگیتان کمک کنند.
در این مقاله، به معرفی تعدادی از بهترین پزشکان متخصص ارتوپد ایران در زمینه پوکی استخوان و خدمات درمانی آنها پرداختیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.